Η νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση για το πιλοτικό επίδομα ανεργίας σηματοδοτεί έναν εκσυγχρονισμό στη στήριξη των ανέργων στην Ελλάδα, με στόχο τη δικαιότερη και πιο αποτελεσματική ενίσχυσή τους. Το πρόγραμμα, που βασίζεται σε μελέτη της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ, πρόκειται να ξεκινήσει πιλοτικά το 2025 και μπορεί να διαρκέσει έως 16 μήνες.
Στόχοι του νέου προγράμματος
- Παρακίνηση για εργασία: Το επίδομα ξεκινά υψηλότερο τους πρώτους μήνες και μειώνεται σταδιακά για να ενθαρρύνει την ταχύτερη επιστροφή στην αγορά εργασίας.
- Ανταποδοτικότητα και δικαιοσύνη: Το νέο σύστημα αναγνωρίζει τις καταβληθείσες εισφορές, ανταμείβοντας τους ανέργους ανάλογα με τα έτη ασφάλισης και τις αποδοχές τους.
- Αποτελεσματικότητα: Η αυτοματοποίηση και απλοποίηση διαδικασιών διασφαλίζουν τη γρηγορότερη και πιο διαφανή παροχή επιδομάτων.
Δομή του νέου επιδόματος
Το επίδομα αποτελείται από τρία μέρη:
- Σταθερό μέρος επιδότησης:
- Υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου.
- Ξεκινά με επιδότηση 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου και μειώνεται σταδιακά.
- Προϋπόθεση: 175 ημέρες ασφάλισης τους τελευταίους 14 μήνες (εξαιρούνται οι 2 τελευταίοι μήνες).
- Μεταβλητό μέρος επιδότησης (μπόνους):
- Βασίζεται στα έτη ασφάλισης (4ο έως 20ό έτος) και τον μέσο όρο αποδοχών (ανώτερο από τον κατώτατο μισθό).
- Προϋποθέσεις: 900 ημέρες ασφάλισης τους τελευταίους 50 μήνες, με αποδοχές μεγαλύτερες από τον κατώτατο μισθό.
- Πρόσθετες παροχές/προσαυξήσεις:
- Περιλαμβάνουν δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, καθώς και επιπλέον παροχές για μονογονεϊκές οικογένειες και προστατευόμενα μέλη.
Κύριες αλλαγές
- Συγχωνεύει την τακτική επιδότηση με το επίδομα μακροχρόνιων ανέργων, επιτρέποντας μέγιστη διάρκεια έως 24 μήνες.
- Προσαρμόζει την επιδότηση με αναλογία εργασίας προς επιδότηση (2:1 για το πρώτο έτος, 3:1 για το δεύτερο).
- Παρέχει υψηλότερη επιδότηση στην αρχή της περιόδου ανεργίας, μειώνοντάς την σταδιακά.
- Εισάγει αυξημένη υποστήριξη για μονογονεϊκές οικογένειες.
Διαδικασία και εφαρμογή
- Πιλοτική φάση: Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει εντός του 2025 και θα εφαρμοστεί τυχαία σε δικαιούχους μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος επιλογής.
- Αίτηση: Δεν απαιτείται ξεχωριστή αίτηση· η υπάρχουσα διαδικασία της ΔΥΠΑ παραμένει σε ισχύ με μικρές προσθήκες.
- Πλήρης εφαρμογή: Μετά την πιλοτική φάση, το πρόγραμμα θα αξιολογηθεί και θα εφαρμοστεί καθολικά με βάση τα πορίσματα της αξιολόγησης.
Οφέλη και προοπτικές
Το νέο επίδομα ανεργίας φιλοδοξεί να συνδέσει πιο στενά την οικονομική στήριξη με τις συνθήκες της αγοράς εργασίας, προσφέροντας κίνητρα για επανένταξη στην εργασία και διασφαλίζοντας μεγαλύτερη δικαιοσύνη και ανταποδοτικότητα. Αν η πιλοτική φάση αποδειχθεί επιτυχής, η εφαρμογή του σε εθνικό επίπεδο θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά το σύστημα κοινωνικής προστασίας στην Ελλάδα.