Δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο επαναλαμβάνεται η άθλια ιστορία με την απογείωση της χονδρεμπορικής τιμής στη χώρα μας κατά 120% σε μια βδομάδα. Το είδαμε το καλοκαίρι και επαναλαμβάνεται τώρα.
Από το προπερασμένο Σάββατο 9 Νοεμβρίου μέχρι και την Τετάρτη 13 Νοεμβρίου η τιμή της μεγαβατώρας στο Χρηματιστήριο Ενέργειας αυξήθηκε από τα 91,92 στα 230 ευρώ κι έκτοτε παραμένει πάνω από τα 200 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι κατά τις δύο πρώτες εβδομάδες του Νοεμβρίου, η μέση χονδρεμπορική τιμή διαμορφώθηκε στα 139 ευρώ η μεγαβατώρα, με αύξηση κατά 55% σε σχέση με τον Οκτώβριο που ήταν στα 90 ευρώ.
Κι όλοι πια ξέρουμε ότι αυτό συνεπάγεται μεγάλες αυξήσεις στο ρεύμα τον Δεκέμβριο, τουλάχιστον για τη μεγάλη πλειονότητα των νοικοκυριών που έχουν πράσινο τιμολόγιο και τους επαγγελματίες. Πόσο μεγάλες αυξήσεις; Με βάση τις μέχρι στιγμής εκτιμήσεις, αν δεν μεσολαβήσει κάτι για να πέσουν οι τιμές, η αύξηση κατά 55% στη χονδρεμπορική τιμή μεταφράζεται σε άνοδο στην τιμή της κιλοβατώρας κατά 8 λεπτά, από τα 14,1 που ήταν για τα νοικοκυριά τον Νοέμβριο στα 22 λεπτά και από τα 15,1 που ήταν για τους επαγγελματίες τον ίδιο μήνα στα 23,4 λεπτά.
Βεβαίως, οι τιμές λιανικής δεν καθορίζονται μόνο από τη χονδρεμπορική αλλά κι από τις εκπτώσεις που δίνουν οι εταιρείες. Οπότε αν οι εταιρείες αυξήσουν τις εκπτώσεις τους –και μπορούν, επειδή έχουν πολύ υψηλά περιθώρια κέρδους, καθώς ενδεικτικά η ΔΕΗ τον Οκτώβριο αγόραζε την κιλοβατώρα από τη χονδρική στα 9 λεπτά και την πούλαγε στα νοικοκυριά στα 14–, μπορεί οι αυξήσεις να είναι μικρότερες. Με βάση λοιπόν τις πληροφορίες που διαρρέουν από τα στελέχη των διάφορων εταιρειών στην αγορά, είναι πιθανό να υπάρξουν εκπτώσεις και τα νοικοκυριά να πληρώσουν τον Δεκέμβριο τιμές έως 18,5 λεπτά την κιλοβατώρα, ενώ οι επαγγελματίες να πληρώσουν έως 19,5 λεπτά, αυξημένες δηλαδή κατά 30%!
Ηχηρό μήνυμα
Η απογείωση των τιμών προκάλεσε την άμεση αντίδραση του προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, που παρενέβη υπέρ των μικρομεσαίων ζητώντας άμεση κρατική παρέμβαση για το ρεύμα. «Απόψε η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας θα αγγίξει τα 500 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ η μέση ημερήσια τιμή διαμορφώνεται στα 202,22 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σχεδόν διπλάσια από την προηγούμενη εβδομάδα» είπε την περασμένη Δευτέρα.
«Η εκρηκτική άνοδος των τιμών ενέργειας δεν είναι απλώς αριθμοί στα χαρτιά. Πρόκειται για βίαιη αφαίμαξη των κόπων των επαγγελματιών, που δίνει το τελειωτικό χτύπημα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και γι’ αυτό ζητάμε άμεσα κυβερνητική παρέμβαση για την ανακούφιση της οικονομικής αυτής πίεσης» προειδοποίησε ο Γ. Χατζηθεοδοσίου.
Από κυβερνητικής πλευράς ωστόσο για λίγες μέρες υπήρξε πλήρης αφωνία, ίσως επειδή ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν στο Μπακού για να προβάλει την ελληνική πράσινη πολιτική ως πρότυπο στη Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα. Την Πέμπτη βγήκε εντέλει ο Θόδωρος Σκυλακάκης, υποστήριξε ότι η άνοδος των τιμών χονδρεμπορικής έχει πανευρωπαϊκό χαρακτήρα, μίλησε και για τις εξαγωγές ενέργειας προς την Ουκρανία και κατέληξε στην υπόσχεση ότι οι αυξήσεις δεν θα περάσουν στον καταναλωτή, προαναγγέλλοντας νέες επιδοτήσεις στο ρεύμα.
Το σίγουρο όμως είναι πως ό,τι γίνεται στην Ελλάδα δεν έχει σχέση με ό,τι γίνεται στην Ευρώπη. Διότι πράγματι τις τελευταίες μέρες αυξήθηκαν 10% οι τιμές φυσικού αερίου, ανεβάζοντας τις τιμές σε όλη την Ευρώπη. Ωστόσο σε όλες τις χώρες της δυτικής και κεντρικής Ευρώπης οι χονδρεμπορικές τιμές ξεκινούν από 150 ευρώ και κατεβαίνουν, ενώ στην Ελλάδα και τη νοτιοανατολική Ευρώπη ξεκινούν από 230 ευρώ και φτάνουν ως τα 350.
Σύμφωνα με παράγοντες του ενεργειακού κλάδου με τους οποίους συνομίλησε το Documento, η νέα απογείωση της χονδρεμπορικής τιμής στην Ελλάδα έχει σχέση με τον ενισχυμένο ρόλο του φυσικού αερίου στο μείγμα της εθνικής ηλεκτροπαραγωγής. «Τα πρώτα κρύα των τελευταίων ημερών οδήγησαν σε αύξηση της ζήτησης, αλλά επειδή είχαμε συννεφιά και άπνοια και δεν δούλευαν οι ΑΠΕ, η συμμετοχή του φυσικού αερίου στο μείγμα έφτασε στο 60%. Κι είναι γνωστό ότι όταν αυξάνεται η συμμετοχή του φυσικού αερίου, όπου δρα ένα ολιγοπώλιο τεσσάρων παραγωγών (ΔΕΗ, Protergia, Elpedison, Ηρων), αυξάνεται η κερδοσκοπία. Μήπως ακόμη κι ο Νικήτας Κακλαμάνης δεν μίλησε τις προάλλες για καρτελοποίηση της αγοράς;» μας είπαν.
Ελληνικός παραλογισμός
Οταν αντιτείναμε πως η κυβέρνηση μιλά για βαλκανική κρίση, με το επιχείρημα ότι η χονδρεμπορική τιμή π.χ. στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία είναι ακόμη υψηλότερη από της Ελλάδας, μας απάντησαν: «Πράγματι, αλλά τι με αυτό; Οι ελληνικές τιμές διαμορφώνονται από τις προσφορές που κάνουν οι τέσσερις παραγωγοί ρεύματος με φυσικό αέριο. Κι αυτοί εκμεταλλεύονται κάθε αύξηση της ζήτησης για να αυξήσουν τιμές και κέρδη σε βάρος των καταναλωτών. Οσο για τα υπόλοιπα Βαλκάνια, θυμηθείτε ότι κατά τη μίνι ενεργειακή κρίση του καλοκαιριού η ΕΒΙΚΕΝ είχε δημοσιεύσει μια έρευνα της Balkan Energy που προσδιόριζε ως κύρια αιτία για την τρομακτική τότε αύξηση τιμών στη νοτιοανατολική Ευρώπη την αύξηση των τιμών προσφοράς των παραγωγών σε όλες τις αγορές, με οδηγό την ελληνική».
«Τέλος, να μην παραβλέπουμε και το εξής» κατέληξαν. «Στις άλλες βαλκανικές χώρες υπάρχει Χρηματιστήριο Ενέργειας και χονδρεμπορική τιμή αλλά πολύ μικρό κομμάτι της εθνικής ηλεκτροπαραγωγής περνά μέσα από αυτό, οπότε ο κόσμος πληρώνει το ρεύμα με το οποίο ζεσταίνει στο σπίτι του σε λογικές τιμές. Μόνο στην Ελλάδα έχουμε τον παραλογισμό να περνά όλο το ρεύμα και να παίρνει τιμές μέσα από το χρηματιστήριο και στέλνεται προς πληρωμή ο λογαριασμός των χρηματιστηριακών κερδών τεσσάρων παραγωγών σε όλο τον κόσμο».
documentonews.gr