Αρχαία αιγυπτιακά ιατρικά κείμενα αποκαλύπτουν ότι οι θεραπευτές της εποχής ήταν εξοικειωμένοι με τον καρκίνο, παρόλο που θεωρείται ασθένεια της σύγχρονης εποχής. Αυτό αποδεικνύεται από την ανακάλυψη ενός κρανίου ηλικίας 4.000 ετών.

Πρωτοποριακά στοιχεία από αυτό το κρανίο δείχνουν ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι γιατροί ενδέχεται να προσπάθησαν να θεραπεύσουν τον καρκίνο μέσω χειρουργικής επέμβασης. Το κρανίο ανήκει σε έναν άνδρα ηλικίας περίπου 30 έως 35 ετών κατά τον θάνατό του και φιλοξενείται στη συλλογή του Εργαστηρίου Duckworth στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Από τα μέσα του 19ου αιώνα, οι επιστήμονες έχουν μελετήσει την σημαδεμένη επιφάνειά του, σημειώνοντας πολλαπλές βλάβες ενδεικτικές οστικής βλάβης από κακοήθεις όγκους. Αυτό το κρανίο, με αριθμό 236 στη συλλογή, θεωρείται ένα από τα παλαιότερα παραδείγματα κακοήθειας στον αρχαίο κόσμο, καθώς χρονολογείται μεταξύ του 2686 π.Χ. και του 2345 π.Χ.

Πρόσφατες εξετάσεις με τη χρήση ψηφιακών μικροσκοπίων και μικροϋπολογιστικής τομογραφίας (CT) αποκάλυψαν σημάδια κοπής γύρω από τους όγκους, γεγονός που υποδηλώνει τη χρήση αιχμηρών μεταλλικών εργαλείων για την αφαίρεση των όγκων. Τα ευρήματα αυτά, που δημοσιεύονται στο περιοδικό Frontiers in Medicine, υποδεικνύουν ένα σημαντικό ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής.

«Ήταν η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα αντιμετώπιζε χειρουργικά αυτό που σήμερα ονομάζουμε καρκίνο», δήλωσε ο Δρ Edgard Camarós, κύριος συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας του Πανεπιστημίου Santiago de Compostela στην Κορούνια της Ισπανίας.

Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν η χειρουργική επέμβαση έγινε όσο ο ασθενής ήταν εν ζωή ή μεταθανάτια για την ανάλυση. «Αν αυτά τα σημάδια κοπής έγιναν ενώ το άτομο ήταν ζωντανό, μιλάμε για κάποιο είδος θεραπείας που σχετίζεται άμεσα με τον καρκίνο», εξήγησε ο Camarós στο CNN. Αντίθετα, αν τα σημάδια κοπής έγιναν μετά τον θάνατο, «σημαίνει ότι πρόκειται για μια ιατρική αυτοψία διερεύνησης σε σχέση με τον εν λόγω καρκίνο».

Ανεξάρτητα από τις συνθήκες, το γεγονός ότι έγινε χειρουργική επέμβαση είναι αξιοσημείωτο. «Είναι εκπληκτικό να σκεφτεί κανείς ότι πραγματοποίησαν χειρουργική επέμβαση», πρόσθεσε ο Camarós. «Αλλά στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να κάνουμε διάκριση μεταξύ μιας θεραπείας και μιας αυτοψίας».

«Μπορούμε να δούμε ότι η αρχαία αιγυπτιακή ιατρική δεν βασιζόταν αποκλειστικά σε φυτικές θεραπείες, όπως η ιατρική σε άλλους αρχαίους πολιτισμούς», δήλωσε ο Badr, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα έρευνα. «Βασιζόταν άμεσα σε χειρουργικές πρακτικές».

Η ανακάλυψη αυτή όχι μόνο ρίχνει φως στις προηγμένες ιατρικές πρακτικές των αρχαίων Αιγυπτίων, αλλά υπογραμμίζει επίσης την κατανόηση των ασθενειών και τις προσπάθειές τους να τις αντιμετωπίσουν χειρουργικά.